شرح آیات 62 و 63 سوره مبارکه آل عمران
62- إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ الْقَصَصُ الْحَقُّ ۚ وَمَا مِنْ إِلَٰهٍ إِلَّا اللَّهُ ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
63- فَإِن تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِالْمُفْسِدِينَ
62- این همان سرگذشت واقعى (عیسى) است.(و ادعاهایى همچون الوهّیت او،یا فرزند خدا بودنش، بى اساس است.)و هیچ معبودى، جز خداوند یگانه نیست; و به یقین، تنها خداوند تواناو حکیم است.
63- اگر (با این همه شواهد روشن، باز هم از پذیرش حق) روى گردانند، (بدان که طالب حق نیستند; و) خداوند از (اعمال) مفسدان، آگاه است
داستان هاى راستین
در آیات فوق، پس از شرح زندگى مسیح(علیه السلام) به عنوان تأکید هر چه بیشتر مى فرماید: «اینها سرگذشت واقعى مسیح است» نه ادعاهائى همچون الوهیت مسیح یا فرزند خدا بودنش (إِنَّ هذا لَهُوَ الْقَصَصُ الْحَقُّ).
نه مدعیان خدائى او سخن حقى مى گفتند، و نه آنهائى که ـ العیاذ باللّه ـ فرزند نامشروعش مى خوانند، حق آن است که تو آوردى و تو گفتى او بنده خدا و پیامبر بود که با یک معجزه الهى از مادرى پاک، بدون پدر تولد یافت.
باز براى تأکید بیشتر مى افزاید: «و هیچ معبودى جز خداوند یگانه نیست» (وَ ما مِنْ إِله إِلاَّ اللّهُ).
«و خداوند یگانه قدرتمند و توانا و حکیم است» و تولد فرزندى بدون پدر در برابر قدرتش مسأله مهمى نیست (وَ إِنَّ اللّهَ لَهُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ).
آرى، چنین کسى سزاوار پرستش است نه غیر او.
واژه «قَصَص» مفرد است و به معنى قصه مى باشد و در اصل از ماده «قَصّ» (بر وزن صف) به معنى جستجوى چیزى کردن گرفته شده، مثلاً در داستان موسى بن عمران(علیه السلام) مى خوانیم: وَ قالَتْ لاِ ُخْتِهِ قُصِّیْهِ: «مادر موسى به خواهرش گفت: به جستجوى موسى بپرداز».(1)
و این که تلافى خون را «قصاص» مى گویند به خاطر آن است که جستجوى حق صاحب خون در آن مى شود سرگذشت ها و تاریخ پیشینیان را که حالات و ماجراهاى زندگى آنها را جستجو مى کند، نیز قصه مى گویند.
از آنچه در بالا گفته شد معلوم شد مشار الیه در «هذا» سرگذشت مسیح(علیه السلام)است نه قرآن مجید یا مجموعه تاریخ انبیاء.
* * *
در آیه بعد، کسانى را که از پذیرش این حقایق سر باز مى زنند، مورد تهدید قرار داده، مى فرماید: «اگر (با این همه دلایل و شواهد روشن باز هم) روى برگردانند (بدان که در جستجوى حق نیستند و فاسد و مفسدند) زیرا خداوند از مفسدان آگاه است» و کاملاً آنها را مى شناسد (فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللّهَ عَلیمٌ بِالْمُفْسِدینَ).
مسلّم است جمعیتى که پس از آن همه استدلالات منطقى قرآن درباره مسیح، و همچنین عقب نشینى از دعوت به مباهله تسلیم حق نشوند، و باز هم به گفتگوهاى لجوجانه خود ادامه دهند (حق جو) نیستند بلکه (مفسده جویانى) هستند که هدف آنها تخدیر عقاید صحیح مردم است، و مسلماً خداوند آنها را مى شناسد و از نیاتشان با خبر است و به موقع آنان را کیفر خواهد داد.
1 ـ قصص، آیه 11.
.........................
تفسیر نمونه
