• تـازه هـا
  • آموزش قرآن
  • پربازدید

تناسب لفظ و معنا در قرآن

 

برگرفته از: ماهنامه «‌ القافله» از انتشارات شركت آرامكو

بیشتر...

توجه به مسائل پیرامون، آیت الله العظمی مظاهری

دریافت فایل

حجم: 8 MB

زمان: 45 دقیقه

بیشتر...

چهار گروه از انسانها، مرحوم آیت الله مجتهدی تهرانی

دریافت فایل

حجم: 3 MB

زمان: 6 دقیقه

بیشتر...

زندگان جاوید!

شرح آیات 169 لغایت 171 سوره مبارکه آل عمران

169- وَلَا

بیشتر...

بهانه هاى رنگارنگ

1اقْتَرَبَ لِلنّاسِ حِسابُهُمْ وَ هُمْ فِی غَفْلَة

بیشتر...

آمار بازدید

-
بازدید امروز
بازدید دیروز
کل بازدیدها
24171
15346
144136902
امروز شنبه, 17 آذر 1403
اوقات شرعی

سرپرستى مریم (س)

شرح آیه 44 سوره مبارکه آل عمران

44- ذَٰلِكَ مِنْ أَنبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ ۚ وَمَا كُنتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يُلْقُونَ أَقْلَامَهُمْ أَيُّهُمْ يَكْفُلُ مَرْيَمَ وَمَا كُنتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يَخْتَصِمُونَ

44- (اى پیامبر!) این، از خبرهاى غیبى است که به تو وحى مى کنیم;و تو در آن هنگام که قلمهاى خود را (براى قرعه کشى به آب) مى افکندند تا کدام یک کفالت و سرپرستى مریم را عهده دار شود، و (نیز) به هنگامى که (علماى بنى اسرائیل، براى کسب افتخار سرپرستى او،) با هم کشمکش داشتند، حضور نداشتى

 

سرپرستى مریم

این آیه اشاره به گوشه دیگرى از داستان مریم نموده، مى فرماید: «آنچه را درباره سرگذشت مریم و زکریا براى تو بیان کردیم از خبرهاى غیبى است که به تو وحى مى کنیم» (ذلِکَ مِنْ أَنْباءِ الْغَیْبِ نُوحیهِ إِلَیْکَ).

زیرا این داستان ها به این صورت (صحیح و خالى از هر گونه خرافه) در هیچ یک از کتب پیشین که تحریف یافته است، وجود ندارد و سند آن تنها وحى آسمانى قرآن است.

آن گاه در ادامه این سخن، مى گوید: «در آن هنگام که آنها قلم هاى خود را براى (قرعه کشى و) تعیین سرپرستى مریم، در آب افکندند، تو حاضر نبودى و نیز هنگامى که (علماى بنى اسرائیل براى کسب افتخار سرپرستى او) با هم کشمکش داشتند حضور نداشتى» و ما همه اینها را از طریق وحى به تو گفتیم (وَ ما کُنْتَ لَدَیْهِمْ إِذْ یُلْقُونَ أَقْلامَهُمْ أَیُّهُمْ یَکْفُلُ مَرْیَمَ وَ ما کُنْتَ لَدَیْهِمْ إِذْ یَخْتَصِمُونَ).

همان گونه که در تفسیر آیات قبل گفته شد، مادر مریم پس از وضع حمل، نوزاد خود را در پارچه اى پیچیده، به معبد آورد، و به علما و بزرگان بنى اسرائیل خطاب کرد: این نوزاد براى خدمت خانه خدا نذر شده است، سرپرستى او را بر عهده بگیرید و از آنجا که مریم از خانواده اى بزرگ و معروف به پاکى و درستى بود (خانواده عمران)، عابدان بنى اسرائیل، براى سرپرستى او بر یکدیگر پیشى مى گرفتند، و به همین جهت، چاره اى جز قرعه نیافتند، به کنار نهرى آمدند و قلم ها و چوب هایى که به وسیله آن قرعه مى زدند، حاضر کردند و نام هر یک را به یکى از آنها نوشتند، هر قلمى در آب فرو مى رفت برنده قرعه نبود، تنها قلمى که روى آب باقى ماند، قلمى بود که نام زکریا بر آن نوشته شده بود.

و به این ترتیب، سرپرستى زکریا نسبت به مریم مسلّم شد و در واقع از همه سزاوارتر بود; زیرا علاوه بر دارا بودن مقام نبوت، شوهر خاله مریم بود.

* * *

قُرْعَه آخرین راه حل اختلاف

از این آیه و آیاتى که در سوره «صافات» درباره یونس آمده، استفاده مى شود: براى حل مشکل و یا در هنگام مشاجره و نزاع، و هنگامى که کار به بن بست کامل مى رسد، و هیچ راهى براى پایان دادن به نزاع دیده نمى شود، مى توان از قرعه استمداد جست.

همین آیات، به ضمیمه روایات پیشوایان اسلام(1) سبب شده که «قاعده قرعه» به عنوان یکى از «قواعد فقهى» در کتب اسلامى شناخته شود و از آن بحث گردد.

اما همان طور که در بالا اشاره شد، قرعه مشروط به وجود بن بست کامل است، بنابراین، هر گاه طریق دیگرى براى حل مشکل پیدا شود، از قرعه نمى توان استفاده کرد.

طرز قرعه کشى در اسلام صورت خاصى ندارد، بلکه مى توان از چوبه هاى تیر یا سنگ ریزه، یا کاغذ و مانند آن طورى استفاده کرد که تبانى و زدوبند در آن راه نداشته باشد.

روشن است: در اسلام از طریق قرعه کشى نمى توان برد و باخت کرد; زیرا این موضوع مشکلى نبوده که براى حل آن متوسل به قرعه شویم و چنان درآمدى مشروع نیست.

این نکته نیز، لازم به یادآورى است که قرعه مخصوص منازعات و اختلافات میان مردم نیست، بلکه بن بستهاى دیگر را نیز مى توان با آن گشود، مثلاً همان طور که در احادیث وارد شده، اگر انسان منحرفى با گوسفندى آمیزش جنسى کند، سپس آن را در میان گله گوسفندان رها نماید و شناخته نشود، باید به قید قرعه یکى از آنها را خارج ساخت و از خوردن گوشت آن اجتناب نمود; زیرا کنار گذاشتن همه آنها زیان بزرگى است و استفاده از گوشت همه آنها نیز جایز نمى باشد. در اینجا «قرعه» حل مشکل مى کند.

* * *


1 ـ «ال تهذیب»، جلد 6، صفحه 233، باب 90: باب... و حکم القرعة، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1365 هـ ش ـ «من لا یحضره الفقیه»، جلد 3، صفحه 89، باب الحکم بالقرعة، انتشارات جامعه مدرسین، 1413 هـ ق ـ «وسائل الشیعه»، جلد 27، صفحه 257، باب 12: باب الحکم بالقرعة فى القضایا المشکلة...، چاپ آل البیت ـ «بحار الانوار»، جلد 101، صفحه 323، باب 6: القرعة.

......................

تفسیر نمونه

aparat aparat telegram instagram این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید instagram instagram

فروشگاه و معرفی آثار استاد دکترمحمد علی انصاری