شرح آیه 170 سوره مبارکه النساء
170- يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمُ الرَّسُولُ بِالْحَقِّ مِن رَّبِّكُمْ فَآمِنُوا خَيْرًا لَّكُمْ ۚ وَإِن تَكْفُرُوا فَإِنَّ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا
170- اى مردم! پیامبر (ى که انتظارش را مى کشیدید،) حق را از جانب پروردگارتان براى شما آورده است، پس به او ایمان بیاورید که براى شما بهتر است. و اگر کافر شوید، (به خدا زیانى نمى رسد;) زیرا آنچه در آسمانها و زمین است از آن خداست، و خداوند، دانا و حکیم است
در آیات گذشته، به سرنوشت افراد بى ایمان اشاره شد، و این آیه دعوت به سوى ایمان آمیخته با ذکر نتیجه آن مى کند، و با تعبیرات مختلفى که شوق و علاقه انسان را بر مى انگیزد، همه مردم را به این هدف عالى تشویق مى نماید.
نخست مى گوید: «اى مردم! همان پیامبرى که در انتظار او بودید و در کتب آسمانى پیشین به او اشاره شده بود با آئین حق به سوى شما آمده است» (یا أَیُّهَا النّاسُ قَدْ جاءَکُمُ الرَّسُولُ بِالْحَقِّ).(1)-(2)
پس از آن مى فرماید: «این پیامبر از طرف آن کس که پرورش و تربیت شما را بر عهده گرفته آمده است» (مِنْ رَبِّکُمْ).
بعد اضافه مى کند: «اگر ایمان بیاورید به سود شما است به دیگرى خدمت نکرده اید، بلکه به خودتان خدمت نموده اید» (فَآمِنُوا خَیْراً لَکُمْ).
سپس توجه مى دهد: فکر نکنید اگر شما راه کفر پیش گیرید به خدا زیانى مى رسد، چنین نیست; زیرا خداوند مالک آنچه در آسمان ها و زمین است مى باشد، مى فرماید: «و اگر کافر شوید (به خدا زیانى نمى رسد) آنچه در آسمان ها و زمین است ملک خدا است» (وَ إِنْ تَکْفُرُوا فَإِنَّ لِلّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ الأَرْضِ).
به علاوه، چون خداوند، عالم و حکیم است دستورهائى را که به شما داده و برنامه هائى را که تنظیم کرده همگى روى فلسفه و مصالحى بوده و به سود شما است; زیرا «خداوند همواره دانا و حکیم است» (وَ کانَ اللّهُ عَلیماً حَکیماً).
بنابراین، اگر پیامبران و برنامه هائى فرستاده، نه به خاطر نیاز خود بوده، که به خاطر علم و حکمتش بوده است.
با توجه به تمام این جهات، آیا سزاوار است که راه ایمان را رها کرده و به راه کفر گام نهید؟!
* * *
1 ـ ظاهر این است که «الف و لام» در «الرسول» «الف و لام عهد» است و اشاره به پیامبرى است که در انتظار او بودند، نه تنها یهود و نصارا، بلکه مشرکان هم، چون از اهل کتاب مطالبى را در این زمینه شنیده بودند، چنین انتظارى داشتند.
2 ـ در بعضى از روایات که از طرق اهل بیت وارد شده، کلمه «حق» به ولایت على(علیه السلام) تفسیر شده است و همان طور که کراراً گفته ایم، این تفسیرها از قبیل بیان مصداق روشن است و دلیل بر انحصار نیست.
(براى آگاهى بیشتر به این مدارک رجوع شود: «کافى»، جلد 1، صفحه 424، دار الکتب الاسلامیة ـ«بحار الانوار»، جلد 24، صفحه 225 و جلد 35، صفحه 58 و جلد 36، صفحه 99 ـ «نور الثقلین»، جلد 1، صفحه 576، مؤسسه اسماعیلیان، طبع چهارم، 1412 هـ ق ـ تفسیر «عیاشى»، جلد 1، صفحه 285، چاپخانه علمیه تهران، 1380 هـ ق و...).
....................
تفسیر نمونه
