بسم الله الرحمن الرحیم
آیة الله جوادی آملی در این کتاب، دیدگاه‌های امام علی (علیه السلام) را در باب دنیا و گرایش به آن بیان کرده است. این کتاب در اصل برخی سخنرانی‌های ایشان است که از سوی “رحیمیان محقق” استخراج و طی چهار فصل فراهم آمده است. پیش از آغاز فصل نخست، تعریفی از دنیا و اقسام آن در قرآن و ویژگی‌های دنیای ممدوح و در فصل دوم ویژگی‌های دنیای مذموم عرضه می‌گردد. نگارنده در فصل سوم آثار و پیامدهای منفی دوستی دنیا را توضیح داده و فصل چهارم را به نحو مقابله با خطرات دنیاپرستی، با تکیه بر زهد و تقوی، اختصاص داده است .”
دنیاشناسی و دنیاگرایی در نهج‌البلاغه
دنیا معجون غریب و خلیط عجیبی است که چهره ای از آن ممدوح است و گرایش به آن مایه خیر و سعادت، و جلوه ی دیگر آن مذموم است و تمایل به آن موجب افت و سقوط. انسان را بر آن می دارد تا از اندیشه و رفتار شخصیت شاخصی بهره گیرد که عین حق و عدل است و تمامی زوایای دنیا و فراز و فرود آن را دانسته باشد. و او کسی جز امیرالمومنین (علیه السلام) نیست. در این مجموعه آیة الله جوادی آملی، جلوه های متفاوت دنیا را از نگاه آن حضرت بررسی می فرمایند.
موضوع این کتاب که دنیوی گرایی است توسط مولف محترم در فصول این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. این مجموعه مختصر انتخابی مناسب از مجموعه بیانات حضرت استاد است که به انگیزه دست یافتن به مباحث ایشان و ایجاد قلمرو وسیع تر برای استفاده علاقه مندان پدید آمده است.
معرفی اجمالی نویسنده کتاب:
آیت الله عبدالله جوادی آملی در سال ۱۳۱۲ هـ.ش در شهر آمل به دنیا آمد. پدر و جد ایشان از مبلغین اسلام و ارادتمندان به آستان ولایت بوده اند. آیت اله جوادی آملی پس از به پایان رساندن دوره ابتدایی در سال ۱۳۲۵ وارد حوزه علمیه آمل شد و تا سال ۱۳۲۹ در آن شهر به تحصیل علم پرداخت و پس از آن عازم حوزه علمیه مشهد شد ولی چون طلاب آنجا نسبت به علمای بزرگ مشهد تکریمی نداشتند، آنجا را ترک گفته و وارد حوزه علمیه تهران شد. ایشان با ورود به مدرسه مروی به خواندن رسائل و مکاسب اشتغال یافتند و پس از آن به فراگیری کفایة الاصول و علوم عقلی و نقلی پرداختند و پس از ۵ سال عازم حوزه علمیه قم شدند و تاکنون در آنجا حضور داشتند. یکی از خدمات فرهنگی ایشان تاسیس موسسه تحقیقاتی و نشر اسراء در سال ۱۳۷۲ است. ایشان در مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس خبرگان رهبری در دوره های اول و دوم عضویت داشتند و همچنین یکی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بوده اند و هم اکنون امامت نماز جمعه شهر مقدس قم را برعهده دارند. از اساتید و دوستان ایشان می توان به آیت اله عزیراله طبرسی، میرزامهدی محی الدین الهی قشمه ای، آیت اله بروجردی، امام خمینی (ره) و علامه سید محمد حسین طباطبایی و … اشاره کرد. ایشان آثار و تالیفات بسیاری دارند از جمله: تسنیم، تفسیر قرآن کریم، تفسیر موضوعی قرآن کریم، رحیق مختوم، اسرارالصلوة، صهبای حج، ولایت فقیه و…
ساختاربندی کتاب:
در این کتاب نخست، به بیان معانی دنیا در لغت و کتاب و سنت و اقسام آن پرداخته شده است. این کتاب شامل ۴ فصل به شرح زیر است:
۱٫ فصل اول: ویژگی های دنیای ممدوح؛ این فصل شامل مباحث زیر می باشد: فریبنده نبودن دنیا- تهدید دنیا- راهنمایی دنیا- عبرت آموزی دنیا- دنیای متغیر- دنیا محل آزمون- گذرگاه بودن دنیا- و…
۲٫ فصل دوم: ویژگی های دنیای مذموم؛ این فصل شامل مباحث زیر می باشد: مراحل دنیای مذموم- حکمت و دنیای بازیچه- عطش آفرینی دنیا- دنیا زینت پست- حقارت دنیا- و…
۳٫ فصل سوم: آثار دوستی دنیا؛ این فصل شامل مباحث زیر می باشد: ۱- دوستی دنیا، ریشه خطاها ۲- دشمنی با آخرت ۳- خواب غفلت ۴- اضطراب ۵- دلبستگی به مقام دنیوی ۶- اعراض از یاد خدا ۷- محرومیت از معرفت حقیقی.
۴٫ فصل چهارم: راه درمان دنیاگرایی؛ این فصل شامل مباحث زیر می باشد: زهد- نشانه زهد- زهد راستین- زهد منفی- بی رغبتی به اهل دنیا- زهد امیر المومنین (علیه السلام)- تأسی به زهد علی (علیه السلام)- و…
این کتاب در سال ۱۳۸۰ توسط مرکز نشر اسراء در قم به چاپ رسیده و منتشر گردیده است و همچنین توسط عباس رحیمیان محقق، تنظیم و توسط سعید بندعلی ویرایش گردیده است.
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش نهج البلاغه تبیان
